Klachten tijdens de zwangerschap
Wanneer er een kindje in je buik groeit, voel je dat regelmatig! Het zou ook eigenlijk gek zijn als je helemaal niets zou voelen.
Toch kan het vaak ongemakkelijk zijn, de hormonen gieren door je lijf, je hele lichaam verandert en past zich aan aan het dragen van een kindje, je buik wordt zwaarder. Het goede nieuws is dat vrijwel alle klachten maar tijdelijk zijn.
In de grafiek zie je dat je niet de enige bent die zwangerschapsklachten heeft, bespreek ze dus gerust op het spreekuur!
Om je zwangerschap zo fit mogelijk door te komen hebben we wat tips en trucs voor je op een rijtje gezet!
Er groeit een klein mensje in je buik… en dat voel je!
Groeipijn, bandenpijn, harde buiken en voorweeën hebben allemaal een functie en verklaring, maar zijn niet altijd even prettig.
Een veel voorkomende buikpijn in het begin van de zwangerschap is bandenpijn. Deze herken je vaak door een trekkende of stekende pijn aan de zijkant van je buik, richting je liezen of vagina. De baarmoeder hangt aan 4 banden, als je baarmoeder groeit moeten de banden mee rekken, dit kan flinke steken geven. Deze steken zijn onschuldig en verdwijnen vanzelf doordat de banden zich aanpassen aan de groei van je baarmoeder.
Harde buiken krijgt bijna iedere zwangere. Harde buiken komen onregelmatig, bij beweging, inspanning of juist in rust. Ze zijn niet pijnlijk, hoewel ze soms wel ongemakkelijk zijn. Wist je dat harde buiken niet erg zijn, en zelfs verschillende functies hebben?! Ze zorgen ervoor dat de baarmoederspier vast oefent voor de bevalling, het is dus een soort natuurlijke work-out van je baarmoeder om in conditie te komen en zich voor te bereiden op de bevalling straks. Ook voor het kindje is het niet schadelijk, integendeel, harde buiken helpen bij een goede hersenontwikkeling en spierontwikkeling van de baby.
Wat kun je doen tegen buikpijn?
- De meeste buikpijnen verminderen of verdwijnen als je rust neemt. Een middagdutje kan wonderen doen tijdens je zwangerschap! Of even op je linker zij op de bank liggen met een kopje thee. Ook ademhalingsoefeningen kunnen je buik helpen ontspannen.
- Warmte kan verlichting bieden. Een kruik. Een warme douche. Of even zwaartekrachtloos in een warm bad! Zo ontspannen je spieren helemaal en heb je minder last van gespannen banden of harde buiken.
Wanneer moet je bellen?
Niet alle buikpijn hoort er bij. Maak je je zorgen, bel dan altijd.
Gaat de buikpijn uren onafgebroken door, wordt je buik in een regelmatig patroon hard, zijn de harde buiken steeds pijnlijker, heb je bloedverlies, of is er een andere reden waarom je het niet vertrouwt, neem dan contact op met ons.
Door het hormoon progesteron worden de wanden van je bloedvaten slapper, dit heeft tal van voordelen voor de bloeddruk en voor de doorbloeding naar je kindje. Een nadeel is echter dat je een grotere kans hebt op aambeien, uitstulpingen van bloedvaatjes bij de anus. Ze kunnen jeuken, pijnlijk zijn en zelfs wat bloeden.
Wat kun je doen tegen aambeien?
- Eet vezelrijk, groente, fruit en volkoren
- Drink minimaal 2 liter water
- Blijf in beweging en houdt je conditie op peil
- Train je sluitspier
- Neem de tijd op het toilet en pers niet
Gouden Toilet-Tip:
Zorg dat je recht zit en je voeten op de grond of op een krukje rusten, zo kun je ontspannen. Adem diep in en maak je buik bol, je ribben breed. Adem dan heel langzaam uit terwijl je je rug laat bollen (laat je spieren los als een pudding en buig hierbij langzaam voorover) Herhaal deze diepe ademhaling zo vaak als nodig is. Als je vezelrijk gegeten en goed gedronken hebt, hoef je helemaal niet te persen op het toilet en kunnen je aambeien genezen.
(Overigens zou je zo altijd naar het toilet moeten, persen is niet goed voor onze bekkenbodem en kan op latere leeftijd verzakkings klachten veroorzaken) Ben dus zuinig op je bekkenbodem!
Zonder het zwangerschapshormoon HCG zou je niet zwanger zijn. Vervelende bijwerkingen van het hormoon kunnen misselijkheid en spugen zijn.
De grootste hoeveelheid HCG heb je in de eerste 3-4 maanden van je zwangerschap, wanneer het hormoon afneemt, verminderen of verdwijnen de klachten vaak vanzelf.
Maar in de tussentijd…
Wat kun je doen tegen misselijkheid?
- Zorg dat je maag nooit helemaal leeg is, en eet ook niet té veel tegelijk. Verdeel de maaltijden over de dag en eet tussendoor gezonde snacks als groente, fruit of crackers om te voorkomen dat je maag helemaal leeg raakt.
- Eet een cracker of beschuitje voor je ’s ochtends uit bed komt, dit sust je maag al voor je opstaat.
- Eet niet te vet, gasrijk of zout. Ook koffie een koolzuur prikkelen de maag.
- Gember kan helpen, verse gember kauwen, gemberthee, of als je niet van gember houdt, gembertabletjes.
Gouden tip:
Sea-Bands zijn polsbandjes die zijn uitgevonden tegen wagenziekte en zeeziekte. Ze werken op je evenwichtsorganen door drukpunten op je polsen. Veel vrouwen hebben er ook baat bij wanneer ze misselijk zijn in de zwangerschap. Het kan de klachten verminderen of zelfs doen verdwijnen!
Bij brandend maagzuur is het hormoon progesteron de boosdoener. Het zorgt ervoor dat de slokdarm iets verwijdt is en dat de maagkleppen wat verslappen, maagzuur kan hierdoor gemakkelijker omhoog komen in de slokdarm.
Wanneer de buik groeit en het kindje ruimte inneemt in je buik, komt je maag in de verdrukking en kan maagzuur makkelijker omhoog komen.
Wat kun je doen tegen brandend maagzuur?
- Slaap met je hoofdeind iets omhoog door bijvoorbeeld een kussen onder het matras te leggen.
- Eet een droog beschuitje voor het opstaan, dit neemt het vocht in de maag op, zodat het minder makkelijk omhoog komt.
- Vermijd voeding die de maag prikkelt. Zoals vet, pittig, zout, suiker!, koffie, sinaasappelsap.
- Eet kleine porties verdeeld over de dag.
- Een hap vanillevla kan de maag wat sussen.
Obstipatie is een veelvoorkomende klacht bij zwangere vrouwen. Het hormoon progesteron zorgt er voor dat je darmen trager werken.
Daarbij heb je meer behoefte aan vocht, water!
Het extra water is ook nodig voor: Je kindje, het vruchtwater, je eigen hormoonhuishouding, je bloeddruk en jezelf (denk aan duizelingen, vermoeidheid en hoofdpijn) win-win dus!
Wat kun je doen tegen obstipatie?
- Drink gedurende de dag minimaal 2 Liter water (of diverse soorten kruidenthee) want de vezels in je darmen hebben veel vocht nodig.
- Eet vezelrijk, groente, fruit en volkoren
- Blijf in beweging, een kleine wandeling kan de darmen al goed activeren
Gouden tip:
- Koop een zakje lijnzaad (liefst hele zaden en geen gebroken lijnzaad)
- Doe ’s avonds een eetlepel in een glas lauwwarm water.
- Laat dit een nachtje staan.
- De volgende ochtend drink je het water, het is een beetje gelei-achtig geworden maar heeft weinig smaak. De zaadjes hoef je niet te drinken.
- Drink daarna een groot glas ‘gewoon’ water.
Tijdens je zwangerschap kun je last krijgen van je rug en/of bekken. Dit kan komen doordat je door het gewicht van je buik anders gaat staan, maar ook doordat de de verbindingen tussen je botten verweken.
Als je goed op je houding let, kun je zwangerschapsgerelateerde rug- en bekkenklachten voorkomen of verminderen.
Wat kun je doen om rug/bekkenklachten te voorkomen?
- Til niet te zwaar, loop 2x met de boodschappen, laat andere kinderen veel zelf doen (dan maar wat langzamer) etc.
- Til je toch, ga dan recht voor het te tillen object staan, buig door je knieën en til dan vanuit je benen.
- Traplopen kan pijnlijk worden doordat je je bekken steeds scheef zet, zet je voet bij op elke tree om je bekken te sparen.
- Opstaan uit bed of van de bank doe je het best door eerste helemaal op je zij te draaien, beweeg dan je benen uit bed zodat je bovenlichaam als een stoort hefboompje omhoog komt. Zo spaar je je heupen en onderrug.
- Een bekkenband kan soms verlichting geven, vraag ons om advies!
Houdingsadvies
- Voel eerst eens hoe je staat; ga maar eens staan zonder schoenen en voel of je gewicht verdeeld wordt over beide benen en welk gedeelte van je voeten meer belast worden
- Lichaamsgewicht verdelen over beide benen/voeten
- Drukverdeling op de voeten; op de hielen en buitenkant van de voeten
- Knieën zijn los en dus niet overstrekt of op slot
- Basisstabilisatie: Bekkenbodemspieren zijn licht aangespannen, dwarse buikspieren
aanspannen (net alsof je je buik inhoud bij het dichtknopen van een iets te strakke
spijkerbroek) - Bekken kantelt iets naar achteren door de basisstabilisatie. Tijdens de zwangerschap
kantelt het bekken namelijk iets meer naar voren dan normaal door het verplaatsen van het
zwaartepunt in je lichaam, maar dit kan klachten tot gevolg hebben - Schouders naar achteren en ontspannen laten hangen
- Nek en hoofd recht boven de schoudergordel. Kin eventueel iets intrekken
- Symmetrische houding: Let op dat je bij staan en zitten je lichaamsgewicht gelijkmatig
verdeeld. Voel dus of je niet naar één kant zakt of leunt
Tijdens je zwangerschap verslapt je bekkenbodem door het hormoon progesteron, handig als de baby er straks uit moet, maar niet zo handig voor je blaas, die nog maar héél weinig ruimte heeft. Ook neemt de druk op de bekkenbodem toe door het gewicht van kind en het vruchtwater. Hierdoor kun je soms wat urine verliezen. Dit gebeurd vaker aan het einde van de zwangerschap en vaak bij lachen of hoesten.
Je bekkenbodem is heel kostbaar, je moet er nog je hele leven mee, neem de klachten dus serieus en ben zuinig op je bekkenbodem!
Wat kun je doen tegen urineverlies?
- Plas je blaas zo goed mogelijk leeg. Kantel je bekken een paar keer boven het toilet na het plassen.
- Door tijdens de zwangerschap je bekkenbodemspieren geregeld te oefenen, beperk je urineverlies tot een minimum. Het helpt straks ook bij het herstel na je bevalling. (vraag eventueel een bekkenbodemfysiotherapeut om hulp!)
- Ga regelmatig naar het toilet, ook al voel je geen aandrang. Zo voorkom je ongelukjes.
- Wacht niet tot je blaas vol is.
- Drink voldoende, om een blaasontsteking te voorkomen.
Gouden tip:
Nogmaals, doe bekkenbodemoefeningen, niet super leuk, maar super belangrijk! Doe ze tijdens én na je bevalling, ook als je nu geen klachten hebt, je hebt er de rest van je leven plezier van!
Een bekkenbodemfysiotherapeut of kinesist kan je helpen!
Er bestaat ook een app genaamd ‘Bekkenbodem’ die je tijdens en na de zwangerschap kan helpen met je oefeningen.
In de zwangerschap kan je lever meer galzouten in de bloedbaan uitscheiden. Als deze neerslaan in je huid kunnen ze jeuk veroorzaken. De jeuk begint meestal op de buik en kan zich uitbreiden, meestal is de jeuk onschuldig, maak je je zorgen of wordt het te erg, meldt het dan bij ons.
Wat kun je doen om jeuk te verlichten?
- Drink minimaal 2 liter water per dag om afvalstoffen beter af te kunnen voeren
- Draag katoenen kleding
- Probeer niet te krabben, krabben maakt de jeuk erger
- Leg ijskompressen op je huid
- Neem geen koffie, thee (wel kruidenthee), alcohol, cacao, tabak en suiker
- Een mentholgel kan verlichting geven.
Gouden Tip:
Neem een wisseldouche. Start koud, warm, koud, warm, zo vaak als gewenst, en eindig met koud. Je kunt dit op elk moment doen, het bevordert de doorbloeding en zorgt dat de galzouten beter worden afgevoerd en niet in de huid blijven. 2 Liter water drinken is ook belangrijk. Een wisseldouche kan fijn zijn voor het slapen!